ÜLKEDE SU BARIŞI DÜNYADA SU BARIŞI 

İklim Değişikliği ve Göç

Bölgesel kuraklıklar yerleşiyor. Yenilikçi su politikaları gerekli

 

Bölgesel kuraklıklar yerleşiyor. Yenilikçi su politikaları gerekli

Dursun Yıldız

12 11 2023 

İklimbilimciler ve meteoroloji uzmanları ülkemizde yaşadığımız sonbahar sıcak hava dalgalarının giderek daha sıklaşmaya  başladığı uyarısını yapıyor.  İklimbilimci Prof. Dr. Murat Türkeş geçenlerde “Normal iklime” karşı değişen hava ve iklim koşulları iklimin kendi değişkenliğinden ayrı olarak iklim değişikliğinin alansal ve zamansal tutarlılığının ve şiddetinin arttığının bir kanıtı olarak görülebileceğini” açıkladı.

Bu açıklama  sıcak hava dalgalarının sonbaharda da yerleşme eğiliminde olduğunu gösteriyor.

Sıcak hava dalgası yanısıra  Sonbahar yağışlarındaki azalma da dikkat çekici. Geçen yıl da sonbahar da normalin altında yağış almıştık. Bu yılın Eylül ayındaki yağışlar da normalin %33 altında gerçekleşti. Ekim  ayında da beklenen yağışlar gelmedi.Yeni su yılına meteorolojik kuraklıkla girdik.

Bazı illerimizde barajlar boş

Bu durum özellikle İzmir ve İstanbul Edirne, Balıkesir gibi bazı  illerimizdeki  içmesuyu ve sulama  barajlarındaki su hacimlerini olumsuz etkiliyor.

1 Ekim 2022-28 Şubat 2023 dönemini kapsayan 2023 su yılı yağışları da normalinin altında gerçekleşmişti. Hatta bu dönemdeki yağışlar  son 63 yılın en düşük seviyesinde idi. Bu meteorolojik kuraklık üzerine bu yıl  yaz aylarındaki  aşırı sıcak hava dalgaları su tüketimini arttırdı.Bu su yılına da meteorolojik kuraklıkla girdik. Kurak dönemler birbirini takip etmeye başladı. Bu nedenle su yönetimi önümüzdeki yıl için risk analizi yapmalı. 

Eylül ve Ekim aylarındaki meteorolojik kuraklığı ve sıcak hava dalgasını dikkate alıp  Su Politikaları Derneği olarak son 4 yıldaki 12 aylık MGM nin meteorolojik kuraklık haritalarını inceledik.

 Bazı bölgelerimizin   şiddetli ve çok şiddetli meteorolojik kuraklığın etkisini daha sık yaşandığı görülüyor.

 Son yıllarda bölgesel olarak yaşanan şiddetli ve çok şiddetli meteorolojik  kuraklığın Trakya , Orta ve Güney Ege,  Doğu  Akdeniz ile Güneydoğu Anadolu’nun orta bölgeleri gibi bölgelerde daha sık olarak tekerrür ettiği görülüyor.

Kuraklık sinsi bir tehdittir. Bu nedenle etkisi altına aldığı  ve tekerrürü sıklaşan  bölgelerin çok dikkatli bir şekilde takip edilmesi gerekir.Türkiye’de  bu yıl Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından  Su Verimliliği Seferberliği başlatıldı.Strateji ve Eylem Planı da hazırlandı. Bu konuda ülke çapında çok ciddi tedbirler alınması gerekli. Ancak kurak dönemleri daha sık yaşamaya başlayan  bölgelerimizde  suyun daha verimli kullanılmasına yönelik  çalışmalar daha da hızlanmalı.

BAZI HAVZALARDA 2030’da  SU BÜTÇESİ AÇIĞI OLUŞACAK  

Su Yönetimi Genel Müdürlüğü tarafından hazırlanan “Nehir Havzalarında Su ve Nüfus Projeksiyonu Raporunda (Aralık 2022) “iklim değişikliğinin havza ölçeğinde su bütçesine etkileri araştırılmış.

Bu çalışmada bazı önlemler alınsa bile Meriç-Ergene, Kuzey Ege ,Susurluk, Büyük Küçük Menderes, Gediz ,Konya kapalı havzası ,Kızılırmak, Asi, Ceyhan ,Dicle ve Fırat nehir havzalarında  2030 yılında su açığı oluşacağı tespit edilmiş.

Yaptığımız çalışmalarda bu havzaların birçoğunda  son yıllarda meteorolojik kuraklığın daha sık yaşanmaya başladığını tespit ettik.  

SU YÖNETİMİDE KURUMSAL KAPASİTEMİZ ARTTIRILMALI,

Bu sonuçlar Su Yönetiminde  yasal ve kurumsal olarak radikal düzenlemelere ihtiyaç olduğunu ortaya koyuyor. Bu tedbirlerin hızla alınması gerekli.  Ulusal Su Raporu (2019-2023) de belirtildiği gibi Türkiye’de suyun havza ölçeğinde bütünleşik olarak yönetimine  hızla geçilmelidir. Suyun daha verimli olarak yönetilebilmesi için  aşağıda verilen 5 yenilikçi konsept dikkate alınmalıdır.

SU’DA 5 YENİLİKÇİ KONSEPT

1.Çevrimiçi  Su: Su güvenliğini, sürdürülebilirliği ve esnekliği teşvik eden,  su kayıplarını en aza indiren çevrimiçi su sistemini kapsar.

2. Su kaynağının çeşitlendirilmesi: Çok çeşitli ve farklı nitelikteki  su kaynaklarının değerlendirilmesini kapsar.   (yeraltı suyu ve yüzey suyu, yağmur suyu, acı su, tuzlu su, gri su, siyah su, geri dönüştürülmüş su) Bu kaynak çeşitliliği su arz  güvenliği, esnek ve sürdürülebilir su yönetimi sağlar.

3. Dijital Su: Su kullanıcıları ,su yöneticileri ile  cihazların ve süreçlerin ilişkilerinin teknolojik gelişmeler sonucunda artması ve bunun getireceği faydalardan yararlanılmasını sağlar. Birden fazla kaynaktan son kullanıcıya kadar su sistemini izleyebilen, yenilikçi karar destek sistemleri için anlık ve  sürekli  veri akışları üretebilen bir teknolojik altyapı imkanı sağlar.

4. Kapsayıcı Su Yönetimi :  Tüm paydaşların çıkarlarını dengeleyen bir su yönetimi ve işletme -bakım sistemi oluşturulması imkanı sağlar.

5. Dirençli Su Yönetimi : Afetlere dayanacak şekilde tasarlanmış, esnek ve güvenilir bir  gri su ve yeşil su sistemi oluşturulması  

Su kaynaklarımız üzerindeki baskılar artıyor. Sıcak hava dalgaları ile  bölgesel kuraklıkların şiddeti ve sıklığı da artıyor. Bu aşırı meteorolojik  hava olayları su kaynaklarımızı olumsuz olarak etkiliyor Bu nedenle su yönetiminde yenilikçi konseptlerin uygulamaya geçirilmesi gerekir. Su yönetiminde bu yenilikçi konseptler ; suyun arıtılıp çevrimiçi olarak kullanımı, su kaynağının arıtılmış atık su ,gri su kullanımı ,su hasadı gibi yöntemlerle çeşitlendirilmesi, su hizmetleri yönetiminde dijital su teknolojilerinin kullanılması, esnek ve katılımcı  su yönetimine geçilmesi ,afetlere dayanıklı su altyapısı ve yönetim anlayışı oluşturulması şeklinde sıralanabilir.

Yorumlarınızı Bizimle Paylaşın

Sadece üyelerimiz yorum yapabilir, hemen ücretsiz üye olmak için Tıklayın

(E-Posta adresiniz yayınlanmayacaktır)
Yorumu Gönder
Henüz Yorum Yapılmamış