Genel

Irak’ın artan su sorunu ve Türkiye’ye etkisi

• 22.08.2023
• Yazar:Dursun Yıldız
• (0) Yorum
• 690

Irak’ın artan su sorunu ve Türkiye’ye etkisi

Dursun Yıldız

Su Politikaları Derneği Başkanı

İklim değişikliği uzmanlarının yaptığı çalışmalar ve AB ve ABD  ‘de son aylarda hazırlanan raporlar, Akdeniz  bandı ile birlikte Arap Yarımadasının su kaynaklarının da iklim değişikliğinden olumsuz olarak  etkileneceğini açıkça ortaya koyuyor. İklim değişikliği modellerinin birçoğunda bölgede sıcaklıklarda artış ve yağışlarda azalma görülüyor. Bu nedenle 2030-2040 yılına kadar özellikle Güney Irak’ta su sorununun artacağı öngörülüyor.

Ancak bölgeyle ilgili birçok uluslararası rapor, Irak’ın su konusundaki sorununun  sadece iklim değişikliğinden değil aynı zamanda verimsiz su yönetimi, klasik ve hasarlı sulama altyapısı ve su kullanım alışkanlıkları gibi birçok sorundan kaynaklandığını ortaya koyuyor.

Irak ve Suriye, uzun dönemdir   iç savaşlar , siyasi ve ekonomik istikrarsızlıklar nedeniyle suyun verimli yönetimi ve iklim değişikliğine uyum konusunda hiçbir olumlu adım atamadılar. Bu nedenle bölgede su yönetimi sorununun artarak geleceğe kalması ihtimali yüksek görülüyor.

Irak’ın bir de Kuzey Irak Bölgesel Kürt Yönetimi sınırları içindeki su kaynaklarının yönetimi sorunu var.  Bölgesel yönetim  merkezi hükümetin onayını almadan birçok baraj planlamış durumda. Bu barajlar yapılırsa Güney Irak’a giden suların önemli bir bölümü bu bölgede kullanılacak. Bu da Güneydeki  su sorununu arttıracak

Türkiye,  suyu bölgede barış ve işbirliği aracı olarak görme politikasını sürdürüyor. Bu kapsamda son yıllardaki kurak dönemlerde Irak’ın Dicle nehrinden daha fazla su bırakılması taleplerine olumlu karşılık verdi. Ancak Türkiye, Dicle ve Fırat nehirlerinin kaynak ülkesi olması nedeniyle oluşabilecek su sorunları konusunda her zaman  gözlerin çevrileceği ülke olacak. Bu nedenle bölgenin son 12 yılda değişen jeopolitiğine uygun bir hidropolitika’ya  ihtiyacımız var

Türkiye bölgenin barış ve istikrarında suyun önemini bilerek sorumlu hareket ediyor. Ancak iklim değişikliği etkisi ile birlikte Irak ve Suriye’deki siyasi ve ekonomik sorunlar, bu ülkelerdeki su yönetimi sorunlarını arttırabilir. Bu da bölgede istikrarın sağlanmasını olumsuz etkiler. Bu durum dolaylı olarak Türkiye’yi de rahatsız eder. Ayrıca bölgede küresel güç çatışmaları yaşanmaktadır. Bu nedenle Ortadoğu’nun su sorunları bölgesel hatta küresel etkiler yaratabilecek bir özellik taşımaktadır. Aslında Ortadoğu uzun zamandır  su kaynakları ve sorunları açısından da küresel güçlerin stratejik ilgi alanı içindedir. Bu ilginin yakın gelecekte daha da artacağı görülüyor. Bu da Türkiye dahil bölgedeki tüm ülkeleri ilgilendiren ve etkileyen bir konu olacaktır.  

Kaynak: Herkese Bilim Teknoloji Dergisi.17 Ağustos 2023.Sayı: 384 S:14

rrrr