Yenilikçi Kavramlar ve Bilgiler

Su Politikaları ,Su Yönetimi ve Ulusal Su Politikamız Üzerine

• 03.06.2023
• Yazar:Dursun Yıldız
• (0) Yorum
• 895

Su Politikaları ,Su Yönetimi ve Ulusal Su Politikamız Üzerine

Dursun Yıldız

Su Politikaları Uzmanı

3 Haziran 2023

Su Politikaları esas olarak su yönetiminde temel tercih ve hedeflere yönelik plan ve uygulamalar şeklinde tanımlanabilir. Bu hedefler ise  ;gelir dağılımının düzeltilmesi,istihdamın arttırılması,gıda ,enerji ve doğal çevre güvenliğinin sağlanması, ekonomik büyümeye katkı olarak sıralanabilir.

Su politikaları  hem su kaynakları yönetimi hem de su hizmetleri yönetimi için temel tercih ve hedefler oluşturur. Buna uygun plan ve uygulamalar yapar.

Su kaynakları yönetimi (water resources management) havza sınırları içinde birçok faaliyeti kapsar .Bu faaliyetlerin üç temel unsuru ;Planlama,Uygulama araçları ve Kurumsal Yapılanma olarak tanımlanır .Bu unsurlardan uygulama araçları miktar ve kalite standartları,suyun fiyatlandırılması, vergiler ve teşvikler gibi ekonomik düzenlemeler,kararlara halkın ve su kullanıcıların katılımını sağlayacak yöntemler,arazi kullanım şekilleri ve su haklarını saptayan kuralları ve birbiri ile etkileşim içinde bulunan birçok öğeyi içerir.

Su Hizmetleri Yönetimi ise  evsel kullanım veya suyun kullanılabileceği diğer herhangi bir amaç için suyun tedarik edilmesi, arıtılması ve dağıtılması ve arıtılarak alıcı ortama tasfiyesi  anlamına gelir.

Dünya ölçeğinde gündeme gelen ve halen tartışılan başlıca iki politika seçeneğinden birincisine göre;

• su bir insan hakkıdır, kamu yararı ilkesi doğrultusunda olabildiğince ucuz olarak yurttaşın kullanımına sunulmalıdır.

İkinci seçeneğe göre ise;

• su bir insan gereksinimidir. Ticari bir meta olması nedeniyle de bedeli piyasa gerekleri doğrultusunda müşteri tarafından karşılanmalıdır

Dünyanın pek çok ülkesinde olduğu gibi, Türkiye'de de su hizmetleri kamu sektörü tarafından yönetilmektedir. Nüfusun %99'u su hizmetini kamu kurumlarından almaktadır. Türkiye'de ise su yönetiminin kamu mülkiyeti ve kamu işletmeciliğine dayanan, gücünü merkeziyetçi örgütlenmeden alan ve suyu ekonomik mal olarak değil toplumsal değer olarak gören, sistemi arz-odaklı işleten yapısı değişmektedir.

Türkiye’nin su Politikası ;

Koruma ve kullanma dengesinin gözetilerek mevcut su kaynaklarının hem miktar hem de kalite açısından geliştirilmesi ve suyun bütüncül bir yaklaşımla havza esaslı yönetimi olarak tanımlanmaktadır.

Ulusal Su Politikamızın temel esasları şunlardır;

• Su kamu malıdır

• Su öncelikle toplumsal değeri olan sınırlı bir doğal kaynaktır. Ekonomik değeri ise toplumsal değerini ikinci plan itmeyen bir anlayışla ele alınmalı ve değerlendirmelidir.

• Su kaynakları kullanımında öncelik insanın yaşamsal ihtiyaçları için kullanıma verilmelidir.

• Su kaynakları yönetim sistemi nehir havzaları esas alınarak kurulmalıdır.

• Her yurttaşın yeterli ve uygun kalitede suya ulaşma hakkı esas kabul edilmelidir