DEPREMLERİN YERALTISUYU SEVİYELERİNDE MEYDANA GETİRDİGİ DEGiŞiKLİKLER
DEPREMLERİN YERALTISUYU SEVİYELERİNDE MEYDANA GETİRDİGİ
DEGiŞiKLİKLER ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA
ÖZET
Yazanlar : Hasan KIRMIZITAŞ DSi Jeotek. Hiz. ve YAS Dai. Bşk.lığı, Etüt ve
Değerlendirme Şube Müdürü
Nurettin KAYA DSi Jeotek. Hiz. ve YAS Dai. Bşk.lığı, Jeoloji
Mühendisi
Dünyanın bir çok ülkesinde yeraltısuyu seviye değişimlerinin depremle ilişkisi bilimsel
ve proje bazında yapılmaktadır. Deprem ve yeraltısuyu potansiyeli yönünden
önemli olan Ülkemizde de, depremlerin akiferler üzerindeki etkisinin akademik
düzeyde ortaya konması , bu gelişmelerden sonra önem kazanmaktadır.
Türkiye çapında yeraltısuyu potansiyelini tespit etmek ve akiferlerde meydana
gelebilecek değişiklikleri izleyebilmek için amaca uygun sondaj kuyularında limnigraf
aletleriyle yeraltısuyu seviye ölçümleri yapılmaktadır. Zaman zaman limnigraf aletlerinin
kaydettiği bazı sondaj kuyularına ait grafiklerde seviye değişimleri sıra dışı
anomaliler oluşturmuş ve yapılan incelemelerde bu değişikliklerde bazı depremlerin
etkili olduğu belirlenmiştir.
17 Ağustos 1999 Depreminde Eskişehir-Sivrihisar ve Ankara-Beypazarı'nda
bulunan bazı sondaj kuyularında da deprem nedeniyle meydana gelen yeraltısuyu
değişimleri, bu limnigraf aletleri ile tespit edilmiştir. Esasen 1960'lı yıllardan beri bazı
sondaj kuyularında limnigraflarla yapılan ölçümlerde yeryüzünde oluşan depremierin
gözlendiği görülmüştür. Örneğin: Van-Muradiye (1976), İran ( 1979) depremleri
Şanlıurfa-Ceylanpınar ve Harran, Konya-Çumra-Karapınar ile Niğde-Altunhisar
ovalarında yer alan bazı sondaj kuyularında belirgin yeraltısuyu seviye değişimleri
yaratmış/ardır. Seviye değişimleri basınçlı, yarı basınçlı ya da serbest akifer koşulların
tamamında gözlenmiştir. Akifer malzemeleri; alüvyon gibi taneli ortamların yanı sıra
kireçtaşı gibi sağlam kayaçlardan da oluşmaktadır. Deprem merkezlerinde en büyük
değişim 1,48 m olup, salınım şeklinde kaydedilmiştir.
Deprem nedeniyle seviye değişimleri; yükselme, düşme ve aynı noktada aşağı yukarı
salınım şeklinde olmaktadır.
Ülkemizi yasa boğan 1 7 Ağustos 1999 Depreminin sonrasında gerek yazılı
gerekse görsel basında yeraltısuyu seviye değişim/erinin, depremlerin önceden belirlenmesi
ile ilişkilendirilmesi üzerine yalnız Kuruluşumuzca Türkiye 'de düzenli olarak
alınan ve genellikle eski olan bu verilerin günümüzde değerlendirilerek, kamuoyu ile
paylaşılması amacıyla bu makale hazırlanmıştır.
Makalenin tümüne ulaşmak için lütfen tıklayınız
.jpg)
Yorumlarınızı Bizimle Paylaşın
Sadece üyelerimiz yorum yapabilir, hemen ücretsiz üye olmak için Tıklayın