AFETTE İLK 72 SAATTE ACİL DURUM SU YÖNETİMİ NASIL OLMALI? YEREL ÇÖZÜMLERİN ÖNEMİ
AFETTE İLK 72 SAATTE ACİL DURUM SU YÖNETİMİ NASIL OLMALI? YEREL ÇÖZÜMLERİN ÖNEMİ
24 Şubat 2020
Remzi Çelik
Makine Mühendisi
Mayader ( Mahalle Yaşam Derneği ) kurucu üyesi , Kadıköy Kent Konseyi üyesi , , Koşuyolu çevre gönüllüsü , Tesisat Mühendisleri Derneği üyesi ,
Acil durum su yönetimi; Durum oluşmadan, oluştuktan sonra bir “Envanter,(döküm) çıkarma, planlama” konusudur. Planlama bir bakıma alternatifleri oluşturmak demektir.
Bir kentin su sistemine baktığımızda;
Su kaynakları(yer üstü , yer altı), arıtma sistemleri, borular,pompa, vanalar gibi iletim elemanları,depolama ve son kullanım sistemleri gibi büyük ölçekli merkezi sistemleri görürüz.
Kente Su Sağlama Süreci; Kaynak -> arıtma -> depolama -> dağıtım aşamaları olarak tanımlanabilir.
Afete bağlı olarak merkezi sistemlerin herhangi birinde çökme, kırılma sonucu oluşacak su kesintisine karşılık yerel , mahalle bazlı içme suyuna ulaşım çözümlerini planlamalıyız.
.png)
MİKRO PLANLAMADA YAPILAN BİR MAHALLE ÖRNEĞİ VEREBİLİRMİSİNİZ ?
Bir mahalle örneği : KOŞUYOLU
Çalışmalara ışık tutan kriterler şunlardır .
Kaynak : EPA Planning for Emergency Drinking water Supply
*Kişi başına su ihtiyacı,*Kesinti süresi,*Etkilenecek nüfus
*Su kalitesi hedefi gibi başlıklarda hazırlık yapılmalıdır
1) Kişi başına su ihtiyacı
1,5lt-15lt arası kişi başı gün kabul edilebilir.Daha sonra bu miktar arttırılabilir. Örneğin ilk gün 700 kişiye bir dağıtım noktası planlanmalıdır .
Bunda yemek yapma, içme ve hijyenik bakım dikkate alınır. Bu su miktarında yangın mücadele, yıkanma, evcil hayvanlar konu dışıdır.
2) Kesinti süresi
72 saat kesintiye göre planlama yapılabilir.
21 günden fazla kesinti bu çalışmanın konusu değildir.
3) Etkilenen nüfus
Hesaplamalarda sadece mahallede oturanlar değil, günlük çalışanlar, dışardan gelenler, turistler de dikkate alınmalı
4) Su kalitesi hedefi
Bu konuda bir standart geliştirilmeli 30,60,90 gün gibi kısa sürelerde su kalitesini geri kazanmalıdır.
Mahalle bazlı acil su yönetimi planlamasında STKların, mahallenin katılımı, envanter çıkarılmasının yapılmasındaki destekleri önemli.
Koşuyolu mahallesinde Muhtarlık ve Mayader olarak kamu kurumlarında okullarda cami,lerde hastahanelerde özel işletmlerdeki su stoğu tespiti çalışmaları yapmaktayız .
3 Gün, 10 Gün, 3 Hafta gibi zaman dilimlerinde suyun MİKTAR ve KALİTESİNİ planlayın. Kişi başına 10lt/gün ile hesaba başlayın
-Analiz yapın, alternatif kaynakları belirleyin
-Uygulama planı AFET ÖNCESİ, SONRASI şeklinde yapılmalıdır. Afette su yönetimi hazırlık Çalışmalarında ;
İlgli Literatür ,Danışmanlar, Kurumlar,Atölye çalışmaları
Standartlar faydalandığımız kaynaklardır
- FARKINDALIĞI NASIL SAĞLAYABİLİRİZ?
- Okullar önemli eğitim noktalardır, afet hazırlık ve suyun önemi anlatılmalıdır. Evinde rezervuarın düğmesini çeken kişi çoğu zaman onun boru donanımları üzerinden ev önündeki parsel bacasına oradan kentin altyapısı ile arıtmaya gittiğini bilmemektedir.
- Bozdoğan kemerinin altından geçen kişiler bunun Bizans döneminde Belgrad ormanından Fatih semtine su getirme fonksiyonunu bilmemektedir.
- Ayrıca su tasarrufu, suyun önemi, hijyen , su yoksulu ülke kavramları konusunda eğitimler yapılmalı
SANİTASYON NEDİR ?
Sanitasyon çoğu zaman yanlış kullanılan ,Türkçede karşılığı olmayan bir süreç tanımıdır.
Hıfzıssıha (kamu sağlığı) vardı eskiden…… Şimdi var mı?
Sanitasyon; kaynaktan arıtmaya giden su kullanım sürecinde her aşamada canlı, insan, kamunun sağlığını gözeterek içilebilir, kullanılabilir suya ulaşmadır.
Su canlı hakkıdır, Normal dönemlerde ne kadar önemli ise, afette bu hak çok daha önemlidir.
DEZENFEKTASYONUN ÖNEMİ ?
Suyun içilebilir su ve kullanım suyu olmasına dikkat edilmeli, su hayati bir madde olmasına rağmen, bulaşıcı hastalık yayma açısından da son derece tehlikelidir. Afetin süreçlerine göre su kalitesine ulaşmayı hedeflemeliyiz.
Bunun için kaynatmak suyu kullanmak durumundayız bunun için de emre amade elektrik enerjisi veya gaz, sıvı yakıt imkânları olmalı.
Dezenfekte yapabilmeyi öğrenmeli, klor tabletlerini, kimyasalları nasıl kullanabileceğimizi eğitimle öğrenmeliyiz. Test kitleri bulundurmalıyız Depolama(mahalle eczaneleri veya okullar, muhtarlıklar ) ,süresi geçenleri yenileme planlamalıdır
-Acil durumda göz önünde bulunduracağımız mahalle tabanlı su kaynakları nelerdir?
-Hastane, okul, kamu kurumlarındaki depolama kapasitesi
-Site, apartman, evlerdeki depolama
-Çevredeki yer altı, yer üstü kaynaklar
-Komşu mahalledeki su kaynakları
-AVM ve ticari binaların depoları
-Damacana taşıma kapasitesi
-Afet çantamızdaki sular
-Mahalledeki damacana su dağıtıcıların kapasitesi
-Kesintiye uğramış boru, hortumlar içindeki su
NASIL YAPMALI?
Yerel çözümler daha esnektir. Hızlı ve kolay ikmal edilebilir
Planlama mahalleli, mahalle muhtarları, ilçe yerel yönetimleri ile birlikte yapılmalı, il ve bölge acil durum planı ile bütünleşik olmalı.
Onarım çalışmasını planlama önemli bir konudur.
Makro sistem içinde mikro( yerel mahalle bazlı ) çözümlerle, çalışmaz hale gelen kısım hızlı bir şekilde tamir edilebilmeli. Yedek donanım hazır olmalıdır.
- Vanalar zarar görecek yerleri bloke edecek şekilde monte edilmeli ki zarar gören yer tüm sistemi atıl bırakmasın.
- Komşu hatlara bağlantılar olmalı, by-pass edilebilmeli
- Arıtılan su deposu hacmi, arıtmadaki, sistemdeki arızayı giderene kadar yetecek hacimde olmalı
- Jeneratörler, yakıt, yedek boru donanımları stokta elde olmalı
- Jeneratörler telefon şarj için önemli +(yakıt)
AFETTE İLK 72 SAATTE ACİL DURUM SU YÖNETİMİ NASIL OLMALI? YEREL ÇÖZÜMLERİN ÖNEMİ
24 Şubat 2020
Remzi Çelik
Makine Mühendisi
Mayader ( Mahalle Yaşam Derneği ) kurucu üyesi , Kadıköy Kent Konseyi üyesi , , Koşuyolu çevre gönüllüsü , Tesisat Mühendisleri Derneği üyesi ,
Acil durum su yönetimi; Durum oluşmadan, oluştuktan sonra bir “Envanter,(döküm) çıkarma, planlama” konusudur. Planlama bir bakıma alternatifleri oluşturmak demektir.
Bir kentin su sistemine baktığımızda;
Su kaynakları(yer üstü , yer altı), arıtma sistemleri, borular,pompa, vanalar gibi iletim elemanları,depolama ve son kullanım sistemleri gibi büyük ölçekli merkezi sistemleri görürüz.
Kente Su Sağlama Süreci; Kaynak -> arıtma -> depolama -> dağıtım aşamaları olarak tanımlanabilir.
Afete bağlı olarak merkezi sistemlerin herhangi birinde çökme, kırılma sonucu oluşacak su kesintisine karşılık yerel , mahalle bazlı içme suyuna ulaşım çözümlerini planlamalıyız.
MİKRO PLANLAMADA YAPILAN BİR MAHALLE ÖRNEĞİ VEREBİLİRMİSİNİZ ?
Bir mahalle örneği : KOŞUYOLU
Çalışmalara ışık tutan kriterler şunlardır .
Kaynak : EPA Planning for Emergency Drinking water Supply
*Kişi başına su ihtiyacı,*Kesinti süresi,*Etkilenecek nüfus
*Su kalitesi hedefi gibi başlıklarda hazırlık yapılmalıdır
1) Kişi başına su ihtiyacı
1,5lt-15lt arası kişi başı gün kabul edilebilir.Daha sonra bu miktar arttırılabilir. Örneğin ilk gün 700 kişiye bir dağıtım noktası planlanmalıdır .
Bunda yemek yapma, içme ve hijyenik bakım dikkate alınır. Bu su miktarında yangın mücadele, yıkanma, evcil hayvanlar konu dışıdır.
2) Kesinti süresi
72 saat kesintiye göre planlama yapılabilir.
21 günden fazla kesinti bu çalışmanın konusu değildir.
3) Etkilenen nüfus
Hesaplamalarda sadece mahallede oturanlar değil, günlük çalışanlar, dışardan gelenler, turistler de dikkate alınmalı
4) Su kalitesi hedefi
Bu konuda bir standart geliştirilmeli 30,60,90 gün gibi kısa sürelerde su kalitesini geri kazanmalıdır.
Mahalle bazlı acil su yönetimi planlamasında STKların, mahallenin katılımı, envanter çıkarılmasının yapılmasındaki destekleri önemli.
Koşuyolu mahallesinde Muhtarlık ve Mayader olarak kamu kurumlarında okullarda cami,lerde hastahanelerde özel işletmlerdeki su stoğu tespiti çalışmaları yapmaktayız .
3 Gün, 10 Gün, 3 Hafta gibi zaman dilimlerinde suyun MİKTAR ve KALİTESİNİ planlayın. Kişi başına 10lt/gün ile hesaba başlayın
-Analiz yapın, alternatif kaynakları belirleyin
-Uygulama planı AFET ÖNCESİ, SONRASI şeklinde yapılmalıdır. Afette su yönetimi hazırlık Çalışmalarında ;
İlgli Literatür ,Danışmanlar, Kurumlar,Atölye çalışmaları
Standartlar faydalandığımız kaynaklardır
- FARKINDALIĞI NASIL SAĞLAYABİLİRİZ?
- Okullar önemli eğitim noktalardır, afet hazırlık ve suyun önemi anlatılmalıdır. Evinde rezervuarın düğmesini çeken kişi çoğu zaman onun boru donanımları üzerinden ev önündeki parsel bacasına oradan kentin altyapısı ile arıtmaya gittiğini bilmemektedir.
- Bozdoğan kemerinin altından geçen kişiler bunun Bizans döneminde Belgrad ormanından Fatih semtine su getirme fonksiyonunu bilmemektedir.
- Ayrıca su tasarrufu, suyun önemi, hijyen , su yoksulu ülke kavramları konusunda eğitimler yapılmalı
SANİTASYON NEDİR ?
Sanitasyon çoğu zaman yanlış kullanılan ,Türkçede karşılığı olmayan bir süreç tanımıdır.
Hıfzıssıha (kamu sağlığı) vardı eskiden…… Şimdi var mı?
Sanitasyon; kaynaktan arıtmaya giden su kullanım sürecinde her aşamada canlı, insan, kamunun sağlığını gözeterek içilebilir, kullanılabilir suya ulaşmadır.
Su canlı hakkıdır, Normal dönemlerde ne kadar önemli ise, afette bu hak çok daha önemlidir.
DEZENFEKTASYONUN ÖNEMİ ?
Suyun içilebilir su ve kullanım suyu olmasına dikkat edilmeli, su hayati bir madde olmasına rağmen, bulaşıcı hastalık yayma açısından da son derece tehlikelidir. Afetin süreçlerine göre su kalitesine ulaşmayı hedeflemeliyiz.
Bunun için kaynatmak suyu kullanmak durumundayız bunun için de emre amade elektrik enerjisi veya gaz, sıvı yakıt imkânları olmalı.
Dezenfekte yapabilmeyi öğrenmeli, klor tabletlerini, kimyasalları nasıl kullanabileceğimizi eğitimle öğrenmeliyiz. Test kitleri bulundurmalıyız Depolama(mahalle eczaneleri veya okullar, muhtarlıklar ) ,süresi geçenleri yenileme planlamalıdır
-Acil durumda göz önünde bulunduracağımız mahalle tabanlı su kaynakları nelerdir?
-Hastane, okul, kamu kurumlarındaki depolama kapasitesi
-Site, apartman, evlerdeki depolama
-Çevredeki yer altı, yer üstü kaynaklar
-Komşu mahalledeki su kaynakları
-AVM ve ticari binaların depoları
-Damacana taşıma kapasitesi
-Afet çantamızdaki sular
-Mahalledeki damacana su dağıtıcıların kapasitesi
-Kesintiye uğramış boru, hortumlar içindeki su
NASIL YAPMALI?
Yerel çözümler daha esnektir. Hızlı ve kolay ikmal edilebilir
Planlama mahalleli, mahalle muhtarları, ilçe yerel yönetimleri ile birlikte yapılmalı, il ve bölge acil durum planı ile bütünleşik olmalı.
Onarım çalışmasını planlama önemli bir konudur.
Makro sistem içinde mikro( yerel mahalle bazlı ) çözümlerle, çalışmaz hale gelen kısım hızlı bir şekilde tamir edilebilmeli. Yedek donanım hazır olmalıdır.
- Vanalar zarar görecek yerleri bloke edecek şekilde monte edilmeli ki zarar gören yer tüm sistemi atıl bırakmasın.
- Komşu hatlara bağlantılar olmalı, by-pass edilebilmeli
- Arıtılan su deposu hacmi, arıtmadaki, sistemdeki arızayı giderene kadar yetecek hacimde olmalı
- Jeneratörler, yakıt, yedek boru donanımları stokta elde olmalı
- Jeneratörler telefon şarj için önemli +(yakıt)
Yorumlarınızı Bizimle Paylaşın
Sadece üyelerimiz yorum yapabilir, hemen ücretsiz üye olmak için Tıklayın